Bài cảm nhận tác phẩm Mắt Biếc - Nguyễn Nhật Ánh
Mưa ngoài hiên! Mưa nhẹ nhàng. Mưa buồn vì nhớ thương ai nên mưa rả rích không nguôi. “Mưa” trong tôi, là giấc mơ tuổi nhỏ…mãi mãi không thành. Tôi lật lại ký ức, lắng mình trong giai điệu du dương với lời ca da diết Mắt biếc năm xưa nay đâu? Hẳn khi nhạc sĩ Ngô Thụy Miên viết nên khúc hát này, đó là từ nỗi niềm của riêng ông. Và niềm riêng ấy đã gặp phải biết bao con tim đồng cảm, thổn thức cùng ông, cùng cậu bé Ngạn năm nào (hay chăng cũng là nhà văn Nguyễn Nhật Ánh hóa thân vào?)
Tôi đến với "Mắt biếc" từ một người bạn, tình cờ, không chọn lựa, và là truyện dài đầu tiên của Nguyễn Nhật Ánh tôi đọc để rồi sau đó say mê tìm đọc tất cả tác phẩm của ông. Ông không viết cho tôi, dĩ nhiên vì ông không biết tôi; cũng có thể ông không viết cho riêng ai, ông viết như tự sự với độc giả hay chỉ đơn giản là viết thôi, mà sao tôi thấy những tâm tư đó gần gũi quá, thiết tha đến nao lòng; cũng là lòng tôi đấy, chỉ là tôi không biết sao cho cảm xúc thành lời rõ ràng được như ông..."Nỗi buồn của tôi cũng đã được ngân lên, đã được sẻ chia...Tôi yêu em. Tôi yêu em vô vàn. Yêu và chẳng được yêu, đau hoài hoài một nỗi đau thầm lặng"...
...
Những kỷ niệm thuở ấu thơ bên cạnh Hà Lan trong Ngạn thật dễ thương, nghịch ngợm, ngọt ngào biết mấy. Cậu nhóc Ngạn với tình cảm đầu đời ngây ngô; hồn nhiên gọi "mày, tao" với cô bạn nhỏ mà cậu thầm thích; chút tình bé dại đến đáng yêu vô cùng khi luôn muốn làm Hà Lan vui vẻ suốt ngày dù nhiều lần vào sanh ra tử: mặc cho vườn nhà ông Cửu Hoành có nuôi chó dữ vẫn lén vào nhặt thị cho Hà Lan; đánh nhau kịch liệt chỉ để giành cho được chiếc dùi trống và cứ buồn tiu nghỉu khi có lúc không đem lại được niềm vui đánh trống cho Hà Lan; hay xin cô Thung cho Hà Lan đi cùng để phấn khởi thay phiên nhau bưng nước… Ừ thì khi yêu là thế đó, lúc nào cũng chỉ muốn nhìn thấy người ấy cười, người ấy vui vì chẳng phải có người nhạc sĩ đã sáng tác em đẹp nhất khi em cười đó sao!
Hồi học lớp tám, cũng như Ngạn vậy, một hôm bắt gặp ánh mắt người ấy, lần đầu tiên tôi cảm thấy lòng mình dậy sóng. Ánh nhìn như đã chạm đến tâm hồn khiến tôi bâng khuâng quá thể. Mà chẳng hiểu vì sao. Từ giây phút đó tôi như người say, tôi khát khao, tôi mơ đến những giấc mơ dịu dàng của tình yêu và chưa bao giờ tôi đủ can đảm để nhìn lâu vào đôi mắt đẹp buồn xa xăm ấy, tôi ngại ngùng đôi mắt sẽ nhìn thấu mọi ngõ ngách nơi trái tim tôi khờ khạo… Tôi cũng có cuốn sổ tay chép toàn thơ tình, cũng hát vu vơ một mìnhnhững lời hoài vọng tình yêu nhưng không lãng mạn làm thơ, viết nhạc được như Ngạn. Tôi cũng gom đủ hai điều đáng chán nhất trong tình yêu là khi mình yêu ai, mình không biết họ có biết điều đó hay không và khi mình biết điều đó rồi thì mình lại không biết họ có yêu lại mình hay không… Tôi cũng hay đạp xe đến trường lấp ló đợi, rồi lẽo đẽo theo sau nhỏ với niềm vui bé nhỏ riêng tôi, với nỗi xôn xao của tình yêu thời mới lớn. Những lần đạp song đôi bên cạnh nhau, dù là hiếm hoi, dù cho đoạn đường có ngắn, dù cho nhỏ chẳng chịu nói gì, chỉ khi tôi hỏi thì nhỏ trả lời thế thôi; tôi buồn lắm chứ… “Hạnh phúc lớn nhất là tin rằng mình được yêu” (VICTOR HUGO), và tôi biết hạnh phúc đôi khi chỉ là những điều giản đơn như thế trong tình tôi đơn phương… Và bao giờ cũng vậy, tôi dễ dàng nhận ra nhỏ trước nhờ vào chiếc áo khoác rất riêng màu hồng cánh sen ngoài bộ đồng phục BTX – chúng tôi đã không còn học chung dưới một mái trường đầy ắp kỷ niệm năm nào… Tôi khác. Không ai bắt tôi phải hoài vọng kỷ niệm. Tôi vẫn thường một mình về thăm trường suốt 3 năm qua, thăm thầy cô - người gặp người không… kỷ niệm níu chân tôi, tôi mơ màng đắm trong hồi ức về mối tình ban sơ, tinh khôi, thầm lặng như chưa hề vẩn đụcgiữa khoảng sân trường vắng lá rơi đầy, với gốc cây già đó, với thư viện bé xíu nơi nhỏ hay ngồi cùng bè bạn… Tôi còn đây trong khung trời hoa mộng đó mà người đâu mất rồi cho tôi mãi kiếm tìm? Dù cho trái tim nhỏ thuộc về ai, đốm lửa hy vọng trong tôi chưa tắt hẳn.Chúng cháy lập lòe, kiên trì và buồn bã, và đợi mong. Vì rằng bản chất của tình yêu là hy vọng… Dù rằng tôi sẽ không còn như lúc trước, ngày ngày có một niềm vui là chờ đợi được nhìn thấy nhỏ trước cổng trường, và dù biết mối tình mãi chỉ là hoài vọng, tôi chưa thểtừ giã một lần để mãi mãi chia tay, tôi không thể chắc chắn tôi làm được điều đó hay không !
Những vần thơ của chú Nguyễn Nhật Ánh khiến tôi cảm thấy như đang cùng hòa chung một nhịp cảm xúc với Chú, tôi có thể hiểu được cảm giác đó thế nào và thật vui khi chú Ánh cũng hiểu tôi. Tôi đã không giấu được lòng mình, tôi gửi đến nhỏ:
Lặng lẽ chiều nay
Lặng lẽ mùa hè
Sân trường vắng
Và lòng tôi cũng vắng
...
Ai về qua chỗ người thương
Đứng giùm tôi
Trước cổng trường ngày xưa
Ướt giùm tôi
Chút trời mưa
Để nghe trên tóc
Hương vừa bay đi
Chút tình tôi đong đầy… Nhỏ có hiểu chăng?
Trong cuộc đời bé nhỏ này, ai mà chẳng mang trong tim mình một bóng hình, một “mắt biếc” đầy hoài niệm. Với tôi, mắt biếc là như thế…
Cỏ May (sưu tầm)